Warsztaty origami, ikebany i furoshiki

Origami to sztuka składania papieru, pochodząca z Chin, rozwinięta w Japonii i dlatego uważa się ją za tradycyjną sztukę japońską. W XX w. ostatecznie ustalono reguły origami: punktem wyjścia ma być kwadratowa kartka papieru, której nie wolno ciąć, kleić i dodatkowo ozdabiać i z której poprzez zginanie tworzone są przestrzenne figury.

Praktyka origami powstała ok. roku 700. Pierwotnie z papieru tworzono dekoracje na ceremonie religijne, jednak z biegiem czasu zaczęto przyozdabiać również domy. W okresie Heian (794-1185) bardzo popularnym zwyczajem było ozdobne zawijanie listów i prezentów w wartościowy papier.

W okresie Edo dokonała się "rewolucja" origami. Zaczęto przycinać oraz nakładać kartki papieru, a popularność tej sztuki wzrosła niezmiernie. W okresie Meiji zaczęła być ona przedmiotem nauczania w szkołach podstawowych. Uczniowie po dziś dzień uczą się origami - dzięki temu mają okazję poznać podstawy geometrii itp.

W 1797 r. w Japonii powstał pierwszy podręcznik origami, w którym pokazano 49 sposobów składania żurawia, japońskiego symbolu szczęścia i życia.

W Japonii origami jest szczególnie popularne wśród młodych dziewcząt. Origami w świecie spopularyzowali Akira Yoshizawa i Lillian Oppenheimer (w latach 50. XX wieku). W Tokio od 1990 r. istnieje organizacja JOAS (Japan Origami Academic Society) skupiająca miłośników origami. We współczesnej Japonii origami jest jednym z elementów wychowania dzieci. Sztuka ta ma na świecie wielu zwolenników, tworzących takie organizacje, jak np. OUSA (istniejące od 1980 roku, najpierw jako Amerykańskie Centrum Origami, a następnie, od 1994 roku, Origami-USA), czy BOS (Brytyjskie Stowarzyszenie Origami, założone w 1967 roku).

Jedną z odmian origami, która odeszła od tradycyjnego założenia składania tylko z pojedynczego kwadratowego arkusza papieru, jest origami modułowe. Większość modeli modułowych przedstawia bryły geometryczne o wysokiej symetrii. Składa się je z wielu identycznych lub podobnych modułów, zaś każdy moduł jest składany z osobnego arkusza papieru. Liczba modułów wchodzących w skład modelu może wynosić od zaledwie dwóch (czworościan foremny) do kilkuset a nawet więcej (np. złożone bryły przypominające kształtem fulereny).

Ikebana (jap. 生け花 żyjące kwiaty) - japońska sztuka układania kwiatów, nazywana także kadō - "droga kwiatów".

W przeciwieństwie do dekoracyjnych bukietów w stylu zachodnim, japońska sztuka układania kwiatów skupia się na tworzeniu harmonii linearnych konstrukcji, rytmu i koloru. Podczas gdy ludzie Zachodu podkreślają ilość i barwy roślin, poświęcając uwagę przede wszystkim pięknu kwiatów, Japończycy podkreślają linearne aspekty kompozycji. Rozwinęli sztukę obejmującą nie tylko kwiaty, ale również naczynia, łodygi, liście i gałęzie. Cała struktura japońskiego układania kwiatów opiera się na trzech głównych punktach, symbolizujących niebo, ziemię i ludzkość.

Materiały roślinne początkowo służyły do dekorowania wnętrz świątyń buddyjskich. Za prekursora ikebany uważany jest mnich Senkei Ikenobō żyjący w XV wieku.

Od tamtego czasu powstało wiele szkół układania ikebany. Najważniejsza to nadal Ikenobō-ryū od czterdziestu pięciu pokoleń popularyzująca styl rikka ("stojące kwiaty") przez ród Ikenobō. Innymi zasadami kieruje się styl nageire-bana ("kwiaty wrzucane"), który dał początek wielu popularnym dziś kierunkom. W XVIII wieku powstały filozoficzne (oparte na konfucjanizmie) założenia kompozycji kwiatowych. W okresie Meiji powstała szkoła Ohara-ryū wprowadzająca nowatorski styl mori-bana ("spiętrzone kwiaty"). Współcześnie nadal powstają nowe kierunki. Ikebana jest przedmiotem nauczanym w szkołach i na uniwersytetach.

Furoshiki czyli chusta z materiału, o różnych rozmiarach, służąca w Japonii tradycyjnie do owijania, pakowania i przenoszenia różnego rodzaju przedmiotów.

Furoshiki było używane prawdopodobnie już w okresie Nara, lecz dzisiejsze znaczenie oraz nazwę zyskał w epoce Edo. Nazwa wywodzi się od materiału, używanego w tym okresie w łaźniach publicznych (sentō), w który zawijane były mokre ręczniki oraz ubrania (słowo furo oznacza łaźnię, zaś shiki rozłożenie). Zanim furoshiki zaczęto używać w łaźniach, znane było jako hirazutsumi - płaska narzuta. Tkanina została ostatecznie przejęta przez handlarzy i do dziś służy jako dekoracja oraz opakowanie zabezpieczające.

Dzisiejsze furoshiki może być wykonane z różnych typów tkanin, takich jak jedwab, krepa, bawełna, wiskoza lub nylon. Może posiadać tradycyjny wzór, bądź być zabarwione techniką shibori. Nie istnieje jeden standardowy rozmiar furoshiki - spotykane są tkaniny o wielkości dłoni oraz prześcieradła. Najczęściej spotykanymi wymiarami są kwadraty o bokach 45 cm oraz prostokąty 68 cm na 72 cm.

Furoshiki wciąż jest używane w Japonii; w okresie powojennym na skutek wprowadzenia reklamówek zmniejszyła się liczba używających go osób, jednak obecnie obserwowany jest wzrost zainteresowania oraz wykorzystywania tej chusty w zastępie reklamówek z tworzywa sztucznego w ramach ochrony środowiska. Materiał wykorzystywany jest najczęściej do opakowania pudełek śniadaniowych (bentō) oraz narzuty na stół podczas przerwy śniadaniowej.

W dniu 6 marca 2006, japońska minister środowiska, Yuriko Koike, zaprezentowała stworzoną przez siebie tkaninę furoshiki, mającą promować jej użycie.